Detentieboten dicht?

Hallo allemaal,

Vanavond ook gekeken naar Journaal?
Dan lijkt het meteen alsof de detentieboot binnen no time dichtgaat.
Zo is het nu ook weer niet. Hieronder de letterlijke tekst van Albayrak in haar rede bij de opening van het vreemdelingen-detentiecentrum in Alphen a.d Rijn
Voor zover het de boot betreft.
Ik schrijf dit o.a. ook meteen omdat er geen misverstand moet ontstaan i.v.m. de kerstattenties: die blijven vanuit Schiedam echt nog wel ter zake.
Dit jaar wordt de boot écht nog niet gesloten!

Groet

Willem van Wieren



Letterlijke tekst van betreffende gedeelte uit rede Albayrak:

Met dit detentiecentrum en de nieuwe platforms in Zaandam erbij hebben we nu voldoende structurele capaciteit om het schommelende aanbod van strafrechtelijke detentie en vreemdelingenbewaring op te vangen. Dat is een belangrijk resultaat. Wie herinnert zich nog de commotie eind jaren negentig toen gedetineerden werden heengezonden door plaatsgebrek? Die tijd ligt gelukkig achter ons. Dit is mede te danken aan de inspanningen van de directie Bijzondere Voorzieningen van DJI. Een dikke duim.

Verschillende landen om ons heen kampen nog wel met capaciteitstekorten. Zo heeft het Verenigd Koninkrijk ons onlangs benaderd om eventueel één of meer van onze detentieboten over te nemen. De gesprekken vinden nu nog plaats, maar het lijkt erop dat we de Engelsen de helpende hand kunnen bieden. Dit betreft in de eerste plaats de Reno, de kleine detentieboot in Rotterdam. Daarnaast gaan we onderzoeken of ook de tweede boot in Rotterdam waarvan de ligvergunning toch al medio 2009 afloopt, overgedragen kan worden. Dit wordt een grondig onderzoek naar de capacitaire, personele en financiële gevolgen van zo’n overdracht, bezien in het licht van de nieuwste meerjarige prognoses. We willen natuurlijk zuinig omgaan met de capaciteit die we in de afgelopen jaren met zoveel inspanning en zorgvuldigheid hebben opgebouwd. Overigens zal zo’n overdracht alleen mogelijk zijn met instemming van de eigenaar.

Nieuwe vormen van barmhartigheid...

Anna Chojnacka schrijft:
Er wordt hard gewerkt aan de oprichting van een nieuwe vereniging; de 1procentclub.org . Enerzijds zet je 1 procent van je inkomen in om talent in ontwikkelingslanden een kans en een boost te geven; anderzijds draag je bij dat we met een enorm leden aantal invloed kunnen uitoefen op politieke besluitvorming en zo een paar misstanden kunnen rechtzetten. Dus daar ben ik voorlopig mee bezig. Kom langs en doe mee op www.1procentclub.org.

Kerstattenties voor de bewoners van de bajesboot

Vanuit de Geestelijke Verzorging op de detentieboot kwam het verzoek binnen: willen jullie in het kader van jullie project er voor zorgen dat er met kerst een attentie is voor de mensen die vastgezet zijn op de detentieboten? Natuurlijk hebben we hier graag ‘ja’ op gezegd!
Het is een passende vorm van barmhartig zijn en een signaal van buitenaf: we denken aan jullie!
De bedoeling is dat we met elkaar zorgen aan ca. 330 (huidig aantal gedetineerden aan boord, Christenen, Moslims, Hindu etc.) kleine kerstattenties, voorzien van een kaart in drie talen waar mensen zelf ook nog een groet op kunnen zetten. Het zou helemaal geweldig zijn als we er voor elke gedetineerde een telefoonkaart à € 10 bij zouden kunnen voegen.
Daarom nodigen we ieder die dit leest uit om hier een financiële bijdrage aan te geven, op rekening 231995 van Centrale Diaconie Gereformeerde kerk Schiedam o.v.v. ‘Kerstattentie gedetineerden op boot’.
Als je daar een korte groet bij schrijft, nemen we die mee in de attentie die wordt aangeboden.
Het is de bedoeling om op de zaterdag vóór de kerst deze attenties persoonlijk aan te bieden.
Namens de voorbereidingsgroep,
Ds. Willem van Wieren

Een aardige groep van ruim een tiental mensen luistert op maandag 19 december in de Ark geboeid naar Aad de Waard, vrijwilligerscoördinator bij Exodus Rotterdam. Hij vertelt ons over het werk van de stichting Exodus. De stichting werkt op het grensvlak tussen Justitie en samenleving. In de exodushuizen wonen ex-gedetineerden. Die worden daar in een strak, maar menselijk regime getraind op het weer gaan functioneren in de samenleving. Soms wordt het verblijf in een exodushuis door de rechter opgelegd. Soms komt men daar op eigen initiatief. In ieder geval moeten bewoners van Exodus uit de criminaliteit willen blijven. Dat is niet zo simpel als het lijkt. Meer dan 70 procent van alle gedetineerden loopt vroeger of later weer tegen de lamp. Het is heel moeilijk om uit de cirkel van de criminaliteit te breken. Zeker in deze tijd, nu het straffen van criminelen zo de nadruk krijgt boven herintegratie en preventie.

Exodus is een effectieve organisatie. Onder leiding van de Leidse penoloog (strafkundige) prof. dr. mr. Martin Moerings vond een onderzoek plaats naar de effectiviteit van Exodus. Daarbij stonden twee vragen centraal: lukt het Exodus om bij te dragen aan de resocialisatie van (ex)gedetineerden en lukt het Exodus om de recidive terug te dringen?
De conclusies waren positief. Van de bewoners die bij Exodus worden begeleid, rondt ruim een derde het programma succesvol af. De rest stroomt negatief uit, een meerderheid vanwege drugsgebruik. Vanaf 2002 is er een jaarlijkse stijging van de succesvolle uitstroom. Van 28% in 2003 naar 45,5% in 2006. De betekenis van Exodus voor de bewoners is echter ruimer dan wat uit de uitstroomcijfers blijkt. Uit interviews met de onderzoeksgroep blijkt dat zowel de negatief als de positief uitgestroomden de begeleiding van Exodus waarderen als een positieve, zinvolle invloed op hun leven.
De bewoners die het Exodusprogramma hebben gevolgd vallen gemiddeld veel minder terug in de criminaliteit dan gemiddeld (43% versus 70%). Van de bewoners die het Exodusprogramma afronden, valt 82% niet terug in crimineel gedrag. Opmerkelijk is dat bewoners die relatief lang bij Exodus verblijven minder recidiveren dan zij die er kort verblijven, ook als zij formeel negatief uitstromen.

Wat is het geheim van de aanpak? Dat blijkt vooral uit de praktijkverhalen van Aad de Waard. Het hart van de zaak is dat iemand zich vrijwillig bekommert om de gevangene. Niet vanuit enig belang, maar gewoon. Dat ‘gewoon’ is bij Exodus geïnspireerd door Christus. En dat pakt soms verrassend uit. Waar professionals geen contact maken, kan een vrijwilliger dat vaak wel.
Een vrijwilliger doet dingen niet uit berekening, maar omdat het goed is. ‘Je brengt de kinderen naar hun vader in de gevangenis’. De moeder brengt dat niet op – waarom? Allerlei redenen, pa zit niet voor niks... Maar een vrijwilliger hoeft dat niet te weten en gaat ‘gewoon’ met de kinderen naar hun vader omdat dat goed is voor alle partijen. Een professional en een ambtenaar kan dat niet maar zo doen, dat moet gemotiveerd en verantwoord worden. Iemand die bewogen wordt door de gevangen doet dat wel.
Aan het eind van de avond tellen we onze knopen: de verhalen spreken aan, maar wat doen wij? Als kerk? Als individu? Enkele mensen zullen persoonlijk contact zoeken met Exodus. En wij gaan eens nadenken of wij soms een kerk met stip willen worden: een kerk waar ex-gedetineerden nadrukkelijk welkom zijn. Wat zijn de consequenties? Daarover hoort u meer.

Indrukken van café Babylon op 15 november 2007

In Café Babylon zit een klein groepje gasten. We zetten niet in op een scherp stelling nemen in het thema: "Bajesboten, onmenselijk?!". Samen - acht personen - gaan we rond de tafel zitten. Zo kunnen we elkaar in de ogen kijken.
Het eerste woord is aan mensen die één of meerdere keren aan de wake hebben deelgenomen: wat heeft hen bewogen om aan de wake deel te nemen?
Iemand vertelt hoe hij zelf mensen van de straat in zijn huis had opgenomen - "je kan iemand toch niet op straat laten lopen". Het waren spannende maar ook teleurstellende ervaringen. Maar bij de mensen die opgesloten worden op de asielboten wist hij: daar moet ik ook bij zijn. Anderen vertellen hoe zij er ooit toe kwamen om een vluchteling, illegaal in Nederland verblijvend, toch thuis opgenomen hadden - "als je hoort wat mensen meegemaakt hebben, dan doe je dat".
Die vluchteling, beschadigd als hij door zijn ervaringen was heeft uiteindelijk toch een plekje gevonden in de nederlandse samenleving.
Weer een ander: Mensen die geen kant op kunnen zo oplsuiten, dat kan toch niet; ook al kunnen we het niet veranderen, we moeten dat blijven laten horen - "zo wilde ik ook laten horen, dat kernwapens de wereld uit moesten en deed ik mee bij de wakes op Het Binnenhof."
Aan tafel was er ook iemand die van mening is dat vluchtelingen die zonder papieren naar Nederland komen toch geen echte vluchtelingen zijn, maar gelukszoekers. Die mag je opsluiten tot ze terug naar het land van herkomst (kunnen) gaan. Zo kwamen we met ons gesprek niet echt de bajesboten binnen om te zien of het regime daar onmenselijk is. Meer spraken we over onze (on)wil om mensen die een toevlucht in ons land zoeken open tegemoet te treden. Van de ene kant deed het me goed om zo, in alle openheid met elkaar te kunnen spreken, maar er was ook de pijn te horen dat mensen die actief in het kerkelijke leven meedoen zo over vluchtelingen en illegalen denken. Het is belangrijk dat mensen die naar ons toekomen barmhartigheid kunnen ervaren.

Op 18 november a.s. is er weer een wake. Daar wil ik weer bij zijn.

Jan Jetse Bol

Tussen gerechtigheid en barmhartigheid

Barmhartigheid in Schiedam:

de nood van de ander zien, bewogen worden, in beweging komen.

Het begint met ‘zien’. We zien veel, in één dag zien wij meer dan een middeleeuwer in zijn hele leven. Maar bewogen worden, wat maakt dat uit? In beweging komen? Voor alle nood van de ander is er wel een oplossing waar wij niet voor hoeven te zorgen.

Barmhartigheid in deze tijd is iets dat aandacht vraagt. In de Raad van Kerken is er voor gekozen om die aandacht te ontwikkelen langs de lijn van de traditie van de werken van barmhartigheid. Verschillende deelnemende kerken zullen elk seizoen weer de aandacht richten op een ander werk:

Najaar 2007 - De Ark - Gevangenen bezoeken
Winter 2007/08 - Oud Katholieke kerk - Hongerigen voeden
Voorjaar 2008 - Morgenstond - Vreemdelingen herbergen
Najaar 2008 - St.Jan d.D/Visitatie - Doden begraven
Winter 2008/09 - NPB - Dorstigen laven
Voorjaar 2009 - Leger des Heils - Naakten kleden
Zomer 2009 - Magnalia Dei - Zieken bezoeken

Vandaag, op zondag 11 november, is dit meerjarige project gestart in de Grote Kerk met het eerste werk: gevangenen bezoeken.
Voorganger was ds. J. Visser uit Rotterdam.
In die dienst werd een fakkel ontstoken die door een groepje lopers werd overgebracht naar de Ark in Schiedam Noord. Ze voerden een leus mee die aan het denken zet: 'hoezo, gevangenen bezoeken?'.

In de Ark vond een dienst plaats onder leiding van de predikanten ds. W.R. van Wieren en ds. A. Poldervaart (Justitiepredikant) die het thema beeldend neerzetten: barmhartigheid als antagonist van de gerechtigheid.
Tijdens de kerkdienst in De Ark werd er een kaars aangestoken met de fakkel: de projectkaars met daarop een verbeelding van ‘barmhartigheid’ (ontleend aan het verhaal van de barmhartige Samaritaan). Deze kaars zal gedurende het project worden doorgegeven aan de deelnemende kerken.

Na de dienst was er de gelegenheid om zich op te geven voor een veelheid van activiteiten. Onder andere van de stichting Exodus (19 november voorlichtingsavond) Amnesty International en Café Babylon (15 november over de detentieboten).

Bovendien waren de resultaten van 'Bijbel in Beeld' te bewonderen. De schilders hadden zich laten inspireren door het thema van de dienst - de resultaten zijn elders op deze website te bewonderen.

Afbeelding op de projectkaars

Gedurende het project "Barmhartigheid in Schiedam" zal er in de kerk die op dat moment de trekkersrol heeft een kaars branden. Op die kaars een afbeelding van de barmhartige samaritaan. De gelijkenis:

Lucas 10, 25-37
Het enig noodzakelijke

25 Er kwam een wetgeleerde die hem op de proef wilde stellen. Hij vroeg: ‘Meester, wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven?’
26 Jezus antwoordde: ‘Wat staat er in de wet geschreven? Wat leest u daar?’ 27 De wetgeleerde antwoordde: ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht en met heel uw verstand, en uw naaste als uzelf.’ 28 ‘U hebt juist geantwoord,’ zei Jezus tegen hem. ‘Doe dat en u zult leven.’ 29 Maar de wetgeleerde wilde zich rechtvaardigen en vroeg aan Jezus: ‘Wie is mijn naaste?’ 30 Toen vertelde Jezus hem het volgende: ‘Er was eens iemand die van Jeruzalem naar Jericho reisde en onderweg werd overvallen door rovers, die hem zijn kleren uittrokken, hem mishandelden en hem daarna halfdood achterlieten. 31 Toevallig kwam er een priester langs, maar toen hij het slachtoffer zag liggen, liep hij met een boog om hem heen. 32 Er kwam ook een Leviet langs, maar bij het zien van het slachtoffer liep ook hij met een boog om hem heen. 33 Een Samaritaan echter, die op reis was, kreeg medelijden toen hij hem zag liggen. 34 Hij ging naar de gewonde man toe, goot olie en wijn over zijn wonden en verbond ze. Hij zette hem op zijn eigen rijdier en bracht hem naar een logement, waar hij voor hem zorgde. 35 De volgende morgen gaf hij twee denarie aan de eigenaar en zei: “Zorg voor hem, en als u meer kosten moet maken, zal ik u die op mijn terugreis vergoeden.” 36 Wie van deze drie is volgens u de naaste geworden van het slachtoffer van de rovers?’ 37 De wetgeleerde zei: ‘De man die medelijden met hem heeft getoond.’ Toen zei Jezus tegen hem: ‘Doet u dan voortaan net zo.’

CAFÉ BABYLON

Als initiatiefnemers van Café Babylon hopen wij dat ons Café gaat uitgroeien tot een plek waar mensen elkaar willen ontmoeten om van gedachten te wisselen over thema's uit de actualiteit die ons bezig houden. Op donderdag 15 november gaat het over: "Bajesboten, onmenselijk!?"
Je vindt het Café in het Schepphuis, Dorpsstraat 15 (achter de Dorpskerk Kethel). Je bent welkom vanaf 20.00 uur.
Voor meer informatie:
Jan Jetse Bol, Kerkweg 51, 3124 KD Schiedam 010-4709719 (janjetse2@hotmail.com)

Brief aan de leden van de Vaste Kamercommissie voor Justitie en Vreemdelingenzaken

Aan: de leden van de Vaste Kamercommissie voor Justitie en Vreemdelingenzaken
Postbus 20018, 2500 EA ’s Gravenhage

c.c. mevr. Drs. N. Albayrak, Staatssecretaris

Schiedam, 8 november 2007

Zeer geachte leden van de Vaste Kamercommissie,

Naar aanleiding van onze wake in oktober bij de detentieboot in de Merwehaven Rotterdam/Schiedam merken we op:
volgens de wet moet vreemdelingenbewaring aan twee belangrijke voorwaarden voldoen:
· Er dient sprake te zijn van concreet zicht te zijn op uitzetting
· De openbare orde of nationale veiligheid is in het geding.
Op uitzetting is voor de meeste gedetineerden aan boord geen enkel zicht. Personen die langer dan drie maanden in bewaring zijn gehouden hebben uiteindelijk minder dan 20% kans te kunnen worden uitgezet. Na zes maanden is de kans op uitzetting, al dan niet vrijwillig, vrijwel nihil. Resultaat: uiteindelijk rest er geen andere optie dan de bewaring op te heffen. Personen worden geklinkerd – met grote kans na enige tijd weer te worden opgepakt en voor maanden te worden vastgezet. Op grond van artikel 5 van het Europees verdrag voor de Rechten van de Mens is detentie van illegale vreemdelingen niet rechtmatig als er binnen afzienbare tijd geen redelijk zicht op uitzetting bestaat. Desondanks is Nederland een van de weinige Europese landen waar de maximale duur van vreemdelingenbewaring niet wettelijk is vastgelegd, met als gevolg dat een hechtenis van 16 – 20 maanden al lang geen uitzondering meer is! Hier komt geen rechter met vonnis aan te pas. Deze vrijheidsberoving geldt als een administratieve maatregel en valt onder het bestuursrecht. Dit heeft als gevolg dat deze mensen, die strafrechterlijk gezien niets hebben misdaan, voor onbepaalde duur worden vastgezet, in slechtere omstandigheden dan criminelen die wel een vonnis hebben gekregen en weten waar ze aan toe zijn. De onzekerheid waaraan mensen zoals in de detentieboten zijn onderworpen is voor velen van hen ziekmakend, traumatiserend. Het besef niets verkeerds gedaan te hebben en toch vast gezet zijn geeft deze vreemdelingen een gevoel van verongelijkt zijn, dat een bron van haatgevoelens kan worden tegen alles wat Nederlands is.
De omstandigheden zijn ook ziekmakend: met meerderen op een cel zonder privacy van toilet of douche. Voor veel vreemdelingen zijn de omstandigheden ook wezensvreemd: een boot op water die beweegt wanneer het hard waait en mensen zeeziek maakt, maar wat nog erger is: heel bang.

Ultima ratio
Vreemdelingenbewaring dient als ultima ratio – dit betekent dat de vreemdeling niet verder in zijn vrijheid en rechten beperkt mag worden dan door het doel van de maatregel – uitzetting – gerechtvaardigd is. Dit beginsel van minimale beperkingen staat in de Grondwet (art.15, lid 4), het Vreemdelingenbesluit van 2000 (art. 5.4) en in verklaringen en resoluties van de Raad van Europa.
In 1980 waren voor dit doel in ons land 45 politiecellen gereserveerd. Nu kennen we bijna 5.000 plaatsen voor vreemdelingenbewaring, met een véél langere duur van de vrijheidsberoving zonder vooruitzicht van uitzetting. Onlangs (15 oktober j.l.) vermeldde het dagblad Trouw naar aanleiding van de nieuwe gevangenis voor vreemdelingen in Alphen aan de Rijn, dat er een inspanningsverplichting tot aanhouding van vreemdelingen van 12.000 personen op jaarbasis is afgesproken.
Dit is volslagen in strijd met het beginsel van ultima ratio, minimale beperkingen.
Wij doe een dringend beroep op u om concreet terug te keren naar de uitgangspunten van het Vreemdelingenrecht . De huidige politieke situatie leidt alleen maar tot verliezers. Dat zijn allereerst de mensen in detentie, maar dat zijn wij ook als inwoners van dit land – waar dit beleid niet leidt tot trots maar schaamte.

Ook pleiten wij opnieuw voor goed toegankelijke rechtsbijstand voor alle vreemdelingen in detentie. Het zou in de gegeven situatie al een belangrijke stap vooruit zijn wanneer er in alle UZC’s wekelijks een spreekuur werd gehouden voor deze doelgroep – een laagdrempelig juridisch loket . Gelukkig is er wat beweging in deze zaak. De Raad van Rechtsbijstand werkt aan uitvoering van de instelling van juridische loketten. We dringen wel aan op voortvarendheid met het invoeren van deze spreekuren. Immers, deze vreemdelingen behoren tot de meest kwetsbare groep rechtzoekenden.

Zolang de huidige situatie voortduurt en er detentieboten in de Merwehaven van Rotterdam/Schiedam liggen ziet de Raad van Kerken Schiedam zich genoodzaakt om haar maandelijkse wakes bij de boten vol te houden. Deze wakes, waaraan mensen uit allerlei kerken, politieke partijen en maatschappelijke organisaties aan deelnemen, vinden elke derde zondag van de maand plaats, tussen 19.00 en 19.40 uur. Ook uw aanwezigheid wordt zeer op prijs gesteld! Deze wakes gelden voor ons als:
· signaal van bemoediging aan de vreemdelingen in bewaring: jullie worden niet vergeten
· een wake als manier om de mensen in ons land wakker te schudden: zien jullie wat hier gebeurt?!
· middel om de aandacht te vragen van alle mensen uit de regering en politiek, met name van staatssecretaris mevr. N. Albayrak, maar ook van u als Vaste Kamercommissie. Wij kunnen aandacht vragen – maar het is uw verantwoordelijkheid om aan deze mensonwaardige situatie snel een einde te maken. In ons land moeten we op een andere, menswaardige, manier omgaan met de opvang voor illegale en uitgeprocedeerde asielzoekers.
· middel om te doen wat wij kunnen doen: de mensen in de boten steunen en blijvend aandacht vragen voor deze beschamende situatie bij onze stadgenoten
· en om op te komen voor de kwaliteit van onze samenleving. Wanneer deze vormen van detentie blijven, zal dit ten koste gaan van de ziel, de kwaliteit van onze samenleving.

In afwachting van uw reactie en met vriendelijke groet
namens de Raad van Kerken Schiedam en alle deelnemers aan bovengenoemde wake
de pastores Jan Jetse Bol, Lidwien Meijer, Willem van Wieren



Een afschrift van deze brief is ook gestuurd naar
· alle leden van de Raad van Kerken Schiedam
· Raad van Kerken in Nederland
· Wakers bij de detentieboten
· mevr. W. Verver – Aartsen, burgemeester te Schiedam
· dhr. I. Opstelten, burgemeester te Rotterdam
· ds. J. D. W. Eerbeek, hoofdpredikant dienst justitiële inrichtingen
· de dienst geestelijk verzorging op de detentieboot
· Amnesty International Nederland en afdeling Schiedam
· HOEKGROEP Schiedam
· de heer P. H. de Vries, G. -C. W. Rotterdam
· Stichting VluchtelingenWerk Maasdelta, afd. Schiedam
· Politieke partijen in de gemeenteraad te Schiedam en te Rotterdam



Correspondentieadres: ds. W. R. van Wieren, Koggeschip 70, 3123 BK Schiedam