vrijdag 13 juni 2008

Manifest bij de laatste wake...

Geachte wakers bij de detentieboot,
leden van de Hoekgroep
en collegae,

zondagavond is de laatste wake bij de detentieboot in de Merwehaven.
Zoals altijd begint ook deze 26e wake om 19.00 uur, tegenover de ingang van de boot.

Bijgaand vinden jullie alvast de tekst van het manifest dat met het oog op deze bijzondere wake is opgesteld.
Dit wordt zondagavond voorgelezen.
Maar om te voorkomen dat het over je heen walst terwijl je daar ter plekke wordt gevraagd het te ondertekenen, stuur ik het nu alvast toe
om het al even rustig op je te kunnen laten inwerken.

Dit manifest wordt meteen volgende week doorgestuurd naar de Saatssecretaris en de Vaste Tweede Kamercommissie Justitie en Vreemdelingenzaken
en naar alle andere adressen waar de brieven die in de afgelopen twee jaar zijn geschreven ook naar toe gingen.
Ook gaat deze tekst naar het Nw. Stadsblad en Maaspost, AD en Trouw.

Wie in dit opzicht verder nog suggesties heeft: laat het weten!

Mag ik mijn collega's vragen om zondag in de vieringen ook even stil (bij de voorbeden??) te staan bij deze wake?

Ik wens iedereen een goed weekend waarin je je vrij kunt bewegen
en als het even kan tot ziens bij de wake!

Hartelijke groet

Willem van Wieren

MANIFEST
BIJ DE LAATSTE WAKE
VOORDAT DE
DETENTIEBOOT IN DE MERWEHAVEN
TE ROTTERDAM/SCHIEDAM WORDT GESLOTEN

Schiedam, 15 juni 2008.

Vanavond houden we onze 26e en tevens laatste wake hier bij de detentieboot in de Merwehaven Rotterdam/Schiedam. We zijn blij dat in de komende weken deze boot voorgoed gesloten wordt. De omstandigheden waarin illegale mensen - kán een mens overigens illegaal zijn? ‘Zonder papieren’:ja, maar ‘illegaal’?? – tot nu toe worden gedetineerd zijn ónder alle normen die gelden voor DJI, benauwend en deprimerend.

Sluiting houdt niet in: verandering
Deze sluiting luidt geen verandering van systeem in.
De detentie van ‘illegalen’ blijft gewoon doorgaan – er zijn elders vele cellen gecreëerd. Dit houdt in dat ook wij, wakers op deze plek, waakzaam zullen moeten blijven. De plek verandert maar niet het systeem en de manier van bejegening van mensen zonder papieren. Het onrecht, de mensonwaardige behandeling jegens deze mensen blijft, evenals de schaamte en schande voor ons land.
Nederland, altijd trots als gidsland op het terrein van internationaal recht en mensenrechten, is in de laatste jaren maar liefst drie maal door Comité ter voorkoming van Foltering van de Raad van Europa (CPT) op de vingers getikt voor schending van de mensenrechten. Met name voor de manier van vastzetten van ongedocumenteerden en schending van het refoulementverbod. Dit houdt in: het verbod op het uitzetten van een asielzoeker naar een land waar deze zijn leven niet zeker is. De Nederlandse regering zal, samen met de gemeenten, een weg moeten vinden om menselijk met ‘illegalen’ om te gaan. Zolang onze wereld grote verschillen tussen arme en rijke landen kent zullen mensen met initiatief die in eigen land weinig toekomstperspectieven zien de wijk nemen naar het ‘land van melk en honing’.

Oproep aan politiek en samenleving
Wij doen dan ook een oproep aan politiek en samenleving om structureel tot een andere manier van omgaan met deze mensen te komen, hen niet ‘onzichtbaar’ te maken dan wel hen steeds vast te zetten, hen niet te dwingen tot ‘overlevingscriminaliteit’. De negatieve, mensonterende benadering zal moeten worden omgezet in een positieve benadering. Mensen dienen daarbij de kans te krijgen om óf een positieve een bijdrage te leveren aan onze maatschappij hier óf om met enige scholing en praktijkervaring, wanneer de politieke situatie dat toelaat, terug te keren naar hun land van herkomst om daar bij te dragen aan verbetering van de leefsituatie. Gebleken is dat de Raad van State zich (te) vaak achter de beslissingen van de IND stelt, waardoor er vreemdelingenrechters zijn die in gewetensnood komen. Een betere instantie voor een refoulementappelrechter zou de Hoge Raad zijn.

Het is principieel onjuist mensen die niets crimineels hebben gedaan op te sluiten als waren ze criminelen. En dan ook nog in kwalitatief slechtere omstandigheden en met minder rechten dan mensen die wel een crimineel verleden hebben. Vrijheidsontneming is een ernstige ingreep op de grondrechten van een mens om vrij te zijn.
We pleiten dan ook om binnen afzienbare tijd, het liefst binnen deze regeringsperiode, te komen tot het zoeken van alternatieven zoals meldingsplicht. Wanneer detentie onontkoombaar is, deze tot het minimum te beperken en wel onder betere omstandigheden.
Aandachtspunten
Wij roepen de politieke beleidsmakers daarom op tot:
• Vreemdelingendetentie nooit langer te laten duren dan 6 maanden
• Verblijf in uitzetcentra te beperken tot de daadwerkelijke duur van uitzetting
• Stoppen van ‘rondpompen’ van mensen van gevangenis naar gevangenis(boot)
• Respectvolle en aandachtige benadering door beter gekwalificeerd personeel
• Verbeteren van artsencontact en medische zorg
• Opsluiting in isoleercellen alleen bij hoge uitzondering en slechts voor enkele uren
• Voorzien in juridisch loket in elk detentie- en uitzetcentrum
• Gelegenheid om gratis een advocaat te bellen
• Royaal de ruimte geven voor vrijwilligers t.b.v. gespreks- of activiteitengroepen
• Uitbreiding bezoekuren, recreatie en werkmogelijkheden
• Breder winkelassortiment en verhoging zakgeld
• Opvang voor onuitzetbaren, te beginnen met vrouwen, kinderen, zieken.
• Verlof voor onuitzetbaren tot het verrichten van arbeid
• Bij de beoordeling of uitzetten naar land van herkomst mogelijk is gebruik maken van niet alleen de landenrapporten van het Ministerie van Buitenlandse Zaken maar ook van organisaties als Amnesty International en Human Right Watch.
• Rechters dienen de bevoegdheid t krijgen om beslissingen van de IND (Immigratie- en Naturalisatie Dienst) inhoudelijk te toetsen.
• De Hoge Raad dient de Raad van State te vervangen als beroepsinstantie.
• Het instellen van een parlementaire enquète, omdat er steeds klachten zijn over de Nederlandse vreemdelingenbewaring – zowel van nationale als internationale zijde.

Mensenrechten: niet sluitpost maar uitgangspunt
De mensenrechtenreputatie van ons land staat ernstig onder druk
We roepen alle politici en betrokken bij de vreemdelingenproblematiek op om bij de beoordeling van de rechten van de mensen in kwestie de mensenrechten niet langer sluitpost te laten zijn maar uitgangspunt.

Pastor J. J. Bol
Pastor L. A. M. Meijer
Ds. W. R. van Wieren
in naam van de Raad van Kerken Schiedam in opdracht waarvan we de wakes steeds hebben georganiseerd

en de onderstaande aanwezigen bij deze laatste wake in de Merwehaven:

donderdag 12 juni 2008

De laatse wake: zondag 15 juni 2008

Schiedam, 9 juni 2008


Beste wakers en andere belangstellenden,

Zondag is de laatste wake bij de detentieboot in de Merwehaven!
We nodigen iedereen extra nadrukkelijk uit om als het even kan deze bij te wonen.
Nodig daarbij ook zoveel mogelijk mensen uit je vrienden-, kennissenkring of collega’s uit om deze wake – al was het maar voor het eerst! – bij te wonen!

De detentieboot ‘bij ons’ gaat dan wel dicht, het systeem verandert niet!
Het is alleen verandering van plek. We moeten dus waakzaam blijven!
Dus moeten we zorgen dat er een onmiskenbaar signaal van ons uitgaat richting politiek en samenleving. Daarom werkt op dit moment een klein voorbereidingsgroepje aan een manifest ter gelegenheid van deze laatste wake, die niet onopgemerkt voorbij mag gaan!
Ook wordt iedereen uitgenodigd om, als het even kan, een ‘Elfje’ te schrijven.
De omschrijving hieronder is van Jan Jetse Bol:



Wie wil kan zijn of haar elfje zondagavond ook voorlezen.
We willen ze wel bundelen – misschien vormen ze dan een goede, creatieve en kritische bijlage bij het manifest! Iedereen kan op bovengenoemde korte en bondige wijze haar/zijn indruk, evaluatie, visie geven. Uiteraard kun je ook, wanneer het niet lukt in elf woorden, op een andere manier je mening geven.

Weet je dringend uitgenodigd.

Met hartelijke groet en tot zondagavond

Ook namens Jan Jetse Bol
en Lidwien Meijer (die tot ná a.s. zondag op Sicilië is, ‘helaas’)

Willem van Wieren
A C H T E R G R O N D M A T E R I A A L
zien en onbewogen blijven

wet en barmhartigheid

Vreemdelingenrecht

Volgens de definities van VN zijn vluchtelingen "mensen die gevlucht zijn vanwege vervolging, gebaseerd op ras, religie, nationaliteit, sociale groep of politieke mening". In de praktijk worden alle vluchtelingen door overheden eerst tot "asielzoekers" of "economische vluchtelingen" bestempeld.

Wereldwijd wordt vervolgens slechts een heel klein deel van de asielzoekers erkend als vluchteling die volgens het vluchtelingenverdrag moet worden toegelaten. "Economische vluchtelingen die alleen maar komen voor een beter leven, hoeven we geen verblijfsvergunning te geven", luidt dan de redenering.

Wat houdt de mens in leven... ?

Incident - dialoog in de 2e kamer

Vraag 1.
Kent u het bericht over Somalische asielzoekers die onlangs door Nederland werden uitgezet en kort na hun terugkeer zijn vermoord?

Antwoord.
Ja.
Ik hecht eraan te melden dat deze informatie niet juist is. In het bericht wordt de suggestie gewekt dat een tweetal Somalische vreemdelingen (waarvan één behorende tot een etnische minderheid) door toedoen van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in mei 2004 in Mogadishu terecht is gekomen. Navraag bij Amnesty International Nederland heeft geleerd dat slechts één van de omgekomen Somalische vreemdelingen door de Nederlandse overheid in oktober 2003 is uitgezet. Deze vreemdeling behoorde tot een meerderheidsgroep en stond bij de IND onder een andere naam geregistreerd.
Vraag 2.
Gaat u een onderzoek instellen naar de oorzaak van het overlijden van de asielzoekers? Zo ja, gaat u zorgdragen voor onafhankelijke onderzoekers? Bent u bereid de Kamer zo spoedig mogelijk te berichten over de uitkomst van het onderzoek?

Antwoord.
Vooralsnog zie ik onvoldoende aanleiding om een dergelijk onderzoek in te stellen. Alleen in uitzonderlijke gevallen ben ik bereid de situatie van betrokkenena terugkeer te onderzoeken, zulks in samenwerking met het Ministerie vanBuitenlandse Zaken. Dit kan alleen op basis van voldoende betrouwbaar enconcreet geachte signalen die bovendien verband houden met feiten en omstandigheden die in de asielrechtelijke procedure van betrokkene inNederland aan de orde zijn geweest. Voor de beslissing om zo'n onderzoek aldan niet in te stellen bestaan geen algemene richtlijnen, omdat het hiergaat om individuele gevallen die onderling sterk kunnen verschillen. Voor het onderhavige geval geldt dat zelfs indien zou blijken dat de betrokken vreemdeling van het leven is beroofd in Mogadishu, er mijns inziens, alleen al vanwege het tijdsverloop tussen de uitzetting en het zich voordoen van het betreurenswaardige feit, geen verband bestaat met het terugkeerbeleid. De betreffende vreemdeling is tijdens zijn uitzetting in het bezit gesteld van een vliegticket waarmee hij het veilige gebied in Somalië kon bereiken. Waarom hij in Mogadishu is uitgestapt of zich later vanuit het veilige gebied naar Mogadishu heeft begeven, is onbekend. Dit alles biedt onvoldoende aanleiding om op grond hiervan een onderzoek in te stellen.

Vreemdeling bij uitzetten steeds gewelddadiger

dinsdag 10 oktober 2006 14:38

Steeds vaker moet de marechaussee mee in het vliegtuig om uitgezette vreemdelingen in bedwang te houden. In 2005 ging het om één op de zes verwijderingen, ruim 2.000 in totaal.

Bij die 2.000 moest de marechaussee in meer dan de helft van de gevallen, 1.152 keer, dwangmiddelen gebruiken, zoals plastic handboeien of banden om de armen.
De cijfers komen van televisieprogramma Netwerk, dat vanavond een uitzending wijdt aan 'het uitzettingsbeleid in de praktijk'. De verslaggever van Netwerk spreekt ook met een voormalig medewerker van de marechaussee.

Handen vol

Volgens de ex-marechaussee zijn de uit te zetten vreemdelingen in veel gevallen moeilijk in bedwang te houden. Ze schoppen of slaan, spugen, smeren zichzelf in met poep of verwonden zichzelf. De marechaussees hebben er hun handen vol aan.
Zo vol dat zij in meer dan de helft van de geëscorteerde uitzettingen besluiten de vlucht af te breken. In 2005 gebeurde dat 2.290 keer. In 220 gevallen besloot de gezagvoerder van de vlucht, op basis van informatie van de marechaussee, de vreemdeling te weigeren.

Volgens woordvoerder Eric Vermeulen van de Koninklijke Marechaussee moeten er doorgaans drie marechaussees mee met één vreemdeling. Vermeulen bevestigt dat de marechausse dwangmiddelen mag gebruiken. 'Maar wij proberen altijd de-escalerend te werk te gaan, en de vreemdelingen zoveel mogelijk gerust te stellen. De procedures liggen vast.'

Door Bas Benneker

Werkwijze uitzetting Schiphol aangepast

Woensdag 29 augustus 2007 - AMSTERDAM - De minimumleeftijd van begeleiders van de Koninklijke Marechaussee die vreemdelingen uitzetten, wordt verhoogd van twintig naar 23 jaar. Het ministerie van Defensie hoopt zo mensen met iets meer levenservaring in te kunnen zetten, die ook meer gezag hebben tegenover autoriteiten in het buitenland.

Minister van Defensie Van Middelkoop reageert met deze eerste maatregel op een gisteren verschenen rapport van de commissie die toezicht houdt op uitzettingen door de marechaussee. Die constateert dat de escorts soms wel erg jong zijn. Ook moeten vreemdelingen soms uren wachten zonder toegang tot een toilet, eten of drinken. Ze raken daardoor volgens de commissie onnodig opstandig en gestresst.

Wel is duidelijk dat er bij de uitzettingen slechts incidenteel te veel geweld wordt gebruikt. De regels zijn niet altijd duidelijk. Als een vreemdeling in het vliegtuig blijft schreeuwen, gebeurt het wel eens dat de escorts van de marechaussee hem met het hoofd tegen de rugleuning van de stoel ervoor duwen om het geluid te dempen. Dat is niet expliciet verboden, maar voor de commissie is het onacceptabel.

Justitie zegt toe vreemdelingen voortaan eten te geven voor ze naar Schiphol gaan. En als ze daar langer moeten wachten dan voorzien, krijgen ze ook daar een maaltijd.

Wanneer neutraliteit een zonde wordt...

Verzet - citaat uit de toespraak van Geert Mak, gehouden op 4 mei 2004

Veel mensen hebben moeten wennen aan het idee van verzet. Het waren brave burgers die er pas gaandeweg van overtuigd raakten dat hier alle grenzen werden overschreden. 'Het algemeen verbreide besef dat je voor geweld niet wijkt maar je ertegen verzet is van nu, van achteraf, niet van toen,' schreef Primo Levi, de grote Italiaanse chroniqueur van de concentratiekampen. En, laten we eerlijk zijn, bij velen is dat besef nooit gekomen. Ze keken niet, of ze keken weg. En ze weigerden dat kwellende dialoog met zichzelf aan te gaan, omdat hun rust, hun loopbaan, en een ordelijk verloop der dingen voor hen zwaarder wogen.

Diezelfde Primo Levi heeft ooit zijn relatie beschreven met een Duitse collegachemicus, waarmee hij in Auschwitz nauw samenwerkte. Ze deden dezelfde proeven, overlegden als gelijken over de vragen van hun vak, en er was maar één verschil tussen beiden: Levi zat 's avonds binnen het prikkeldraad en zijn collega erbuiten. Deze Oberingenieur zei later dat hij van de gaskamers niets had geweten, hij had er nooit iemand naar gevraagd. 'Hij trakteerde zichzelf niet op leugens,' schreef Levi, 'maar op lacunes, blanco spaties.'

De voorbeelden kennen we allemaal, ook uit onze eigen geschiedenis. Ik noem er één. Al voor de oorlog, in februari 1934 werd een jeugdige Duitser, een zekere Herbert Frahm, in Laren opgepakt, toen hij daar met een internationaal gezelschap van vervolgde linkse jongeren bijeen-kwam om een antwoord te zoeken op de almaar toenemende nazi-terreur. Ze werden bij de grens van Zevenaar door de Nederlandse politie keurig aan de Gestapo overgedragen, de meesten verdwenen voorgoed. Blanco spaties. Alleen Herbert Frahm ontsprong de dans, Noorwegen stelde zich voor hem garant, en later zou hij, onder een nieuwgekozen naam, uitgroeien tot een van Europa's grootste staatslieden: Willy Brandt.

Barmhartigheid en de binding aan een groep

Onbarmhartigheid en het geweten van Eichmann; Hannah Arendt

Hannah Arendt schrijft in haar boek Eichmann in Jerusalem over de schokkende gewoonheid van de ambtelijke baas van de Jodentransporten. Die zag en wist alles, maar bleef onbewogen en effectief de mensen die buiten de orde waren verklaard transporteren naar de vernietingsplekken.

Behalve een ongewone ijver om alles te doen wat bevorderlijk kon zijn voor zijn carrière bezat hij [Eichmann] in het geheel geen motieven. En ook deze ijver was op zichzelf nog geenszins misdadig; hij zou beslist nooit een van zijn superieuren hebben vermoord om op diens stoel te komen. [...] Hij was niet dom. Het was in zekere zin pure gedachteloosheid – heel iets anders dan domheid – die hem ervoor predisponeerde een van de grootste misdadigers van zijn tijd te worden.”

Arendt vraagt zich af of Eichmann last had van zijn geweten of zich voor die stem van het geweten afsloot. Zij komt tot de conclusie dat Eichmann de stem van zijn geweten had vervangen door de stem van zijn opdrachtgevers. Hij verkeerde in een toestand waarbij "de stem van het geweten in hem precies zo sprak als de stem van het Duitse establishment". Dat was precies zoals dat Duitse establishment het wilde. Ze verwijst naar de beruchte toespraken die Himmler in oktober 1943 in Posen hield voor hooggeplaatste SS'ers en nazi's. Himmler hield de aanwezigen voor: “dat de jodenuitroeiing een geweldige, unieke taak was die zware eisen aan hen stelde; dat ze verre van gemene boeven, geboren sadisten of anderszins perverse figuren waren, maar normale mensen".

Dat heeft Eichmann geloofd – meent Arendt. En daarmee werd de zwaarte van de taak van de dader het object van erbarmen. Het springende punt is niet zozeer dat Schreibtischtäter als Eichmann “hun 'normale geweten' het zwijgen kunnen opleggen, als wel hoe men hen kon bevrijden van de 'animalische Mitleids-reacties' die vrijwel elk normaal mens bij de aanblik van fysiek lijden te zien geeft."

Dat medelijden in statu nascendi werd door Himmler "als het ware in omgekeerde richting gestuurd en in plaats van op anderen op de eigen persoon gericht; zodat een moordenaar, wanneer hij weer eens de gruwelijkheid van zijn daden besefte, niet meer [dacht]: wat doe ik eigenlijk?!, maar: Wat ik bij de vervulling van mijn verschrikkelijke plicht niet allemaal moet doorstaan". Medelijden wordt zelfmedelijden – (mede)lijden voor de goede zaak van de machthebbers.

De man die alles zag