donderdag 20 december 2007

Mensen die wij ontmoet hebben

Namens de(ex)bezoekgroep UZC Zestienhoven schrijft Dija Blacquière:

Graag willen wij uw aandacht vragen voor de volgende mensen. Mensen die een kaartje in deze donkere dagen goed kunnen gebruiken. We geven wat informatie zodat u daar misschien iets aan heeft om uw boodschap persoonlijker te maken. Wilt u wat meer van deze of gene weten dan kunt u bellen met onderstaande contactpersoon. Behalve Mohammed hebben wij deze mensen ontmoet toen zij gevangen zaten in het uitzetcentrum Zestienhoven.

Ikram Ouardi
detentienummer 4801253
p/a detentiecentrum Zeist, gebouw 4
Richelleweg 13
3769 AZ Soesterberg
Van oorsprong Marokkaanse vrouw 23 jaar. Primair reagerende moderne vrouw wat haar regelmatig in de problemen brengt omdat o.a. haar kritische houding niet geaccepteerd wordt. Ouders, broers en zussen hebben de Nederlandse nationaliteit. Om de een of andere bij ons onbekende reden, Ikram niet. In Marokko is zij mishandeld ze wil dus niet terug ook niet omdat het hele gezin in Nederland blijft. Zij zit al meer dan een jaar vast! Haar advocaat had beloofd dat ze na een jaar vrij zou komen dat was op 10 november en het is niet bewaarheid. Ikram ziet het niet meer zitten, in het verleden hebben briefjes en kaartjes van ons haar altijd heel goed gedaan.

Gennadi Kouzmitchov
p/a Erasmus Medisch Centrum
afd. H midden k. 952
’s Gravendijkwal 230
3015 CE Rotterdam
Van oorsprong Russische man uit de ‘provincie’ Oezbekistan. Hij is 39 jaar. Zowel Oezbekistan als Rusland willen hem geen paspoort geven, hij kan dus niet terug. Lichamelijk was hij er al slecht aan toe toen hij kortgeleden door een val een gecompliceerde breuk opliep. Hij is geopereerd in het Erasmus MC. Hierna kreeg hij een infectie aan het been waardoor hij langer moet blijven. Nu heeft de arts geconstateerd dat de wond onvoldoende herstelt en staat hij op een wachtlijst voor huidtransplantatie. Hij was met de Kerst uitgenodigd bij goede vrienden en hoopt dat hij dan uit het ziekenhuis is omdat hij heel graag weer eens Kerst wil vieren in huiselijke kring.

Mohammed Abdullah
AZC Oude Pekela
Hooiweg 1
9665 TZ
Oude Pekela
21 jarige jongeman uit Afghanistan. Bekend van ongeluk met DJI busje. Leek eerst een dwarslaesie te hebben, dat viel gelukkig mee. Hij loopt weer op krukken en is nu in een AZC geplaatst. Binnenkort krijgt hij te horen of hij een verblijfsvergunning krijgt. Hij is op dit moment somber. Kort na het ongeluk is hij overstroomd met kaarten waarover hij verbaasd was maar wat hij ook heel leuk vond. Het lijkt erop dat hij nu wel weer wat aandacht kan gebruiken.

Hartelijk dank voor uw aandacht en het staat u natuurlijk vrij om deze namen en adressen ook door te geven aan andere belangstellenden, graag zelfs!

Goede dagen en voor het nieuwe jaar alle goeds toegewenst,

Namens de(ex) bezoekgroep UZC Zestienhoven

Dija Blacquière
op 1 opmerking:

zaterdag 15 december 2007

DE GEVANGENEN VERLOSSEN


Ik ga elke dag naar hem toe.
Hij is mijn kind.
Ik heb hem gebaard, gevoed, gekoesterd.
Ik leerde hem leven.
Nu zie ik hem elke dag in een gevangenisplunje,
elke dag, dat ene moment
dat ik heb een beetje moed mag inspreken.

Elke dag neem ik de trein,
drie kwartier heen, drie kwartier terug.
Dan denk ik alleen aan hem,
aan zijn doffe blik en zijn schaarse glimlach.
Hij is mijn kind, nu meer dan ooit.

Zij breekt geen tralies af.
Zij geeft hem geen vijl
en toch bevrijdt zij hem, van binnenuit.
De dikste tralies zijn in ons hart gemetseld.
De verstikkende cel? Het zijn gedachten!
Hij schopt op de muren van zijn verleden.

Elke dag komt zijn moeder.
Elke dag worden zijn tralies minder zwart.
Zij is mijn moeder
en zij is dat nu meer dan ooit.

Gevangenen verlossen
is een proces van elke dag,
een proces in elk van ons.
We zitten allen gevangen
tussen de besloten muren
van onze beperkte mogelijkheden.
Wij schoppen tegen de muren
van onze verkeerde beslissingen.
Wij rukken aan de tralies
van onze eigen bekrompen zelfzucht.

Elkaar ontmoeten is reeds bevrijding.
In mekaars ogen kijken?
Louterend!
Naar mekaar glimlachen?
Hoopgevend!
We hoeven nog niets te zeggen.
Alleen maar naar mekaar willen toegaan,
drie kwartier heen,
drie kwartier terug,
elke dag.

Manu Verhulst
Uit:
“De zeven werken van barmhartigheid en het religieus geïnspireerde humanisme van Pat De Vylder” (Boek, uitg. Halewijn).
op Geen opmerkingen:

Wake bij de detentieboot, 16 december 2007

Zondag 16 december is het weer de maandelijkse wake, bij de detentieboot, Merwehaven. Deze wake is een belangrijk signaal voor opgesloten mensen aan boord. Het biedt enig tegenwicht voor het gevoel van de mensen binnen: ach, buiten geeft toch niemand om ons. De wake is voor hen een moment van bemoediging. En voor ons als wakers een klein gebaar dat uitdrukking geeft aan het besef: zoals we hier in ons land omgaan met mensen die niets verkeerds hebben gedaan, ze hebben in ons land hun toevlucht gezocht maar niet worden erkend – dit deugt niet!

We zijn blij met de behoorlijk grote kern van wakers die er steevast is. Eerlijk gezegd zou ik wel eens willen zien dat we in deze maand, nu we de menselijkheid van God vieren – God die naar ons mensen omziet en in de persoon van Jezus deelt in het lot van mensen – veel massaler daar naar toe kwamen. Ik weet zeker: latere generaties zullen verbaasd opkijken: waarom hebben de mensen van toen die situatie zomaar laten gebeuren, hoe was het in godsnaam mogelijk er aan voorbij te leven dat mensen zonder enig recht of perspectief en in heel miserabele omstandigheden achter slot en grendel worden gezet? Waarom laten we dit niet tot ons doordringen, waarom verheffen we onze stem er niet tegen?

Het doet mij denken aan de collectieve blindheid die we in ons land hadden in de jaren “30 toen Joden uit Duitsland maar mondjesmaat werden toegelaten maar in overgrote meerderheid werden teruggestuurd naar Duitsland. Achteraf beseffen wat dit betekende – achteraf! In de advent luisteren we naar ‘een stem van de profeet’. Wel – voor mij is helder dat profeten hun stem hiertegen zouden verheffen! Het mag in bepaald opzicht een verbetering heten wanneer over enige (?) tijd illegale mensen niet langer op de detentieboot worden opgehokt, maar worden vastgezet in een beter geoutilleerde gevangenis in Alphen aan de Rijn. Maar dan nog – het systeem verandert niet. Terwijl uit onderzoek bekend is dat landen met een positievere houding jegens illegalen veel hoger scoren met mensen weer (waardig!) terug laten gaan naar hun land van herkomst. De aanpak in ons land is dus in dat opzicht alleen al niet effectief en de negatieve teneur schept een slecht klimaat. Zoals we zeggen in de maandelijkse brief: dat tast de ziel van onze samenleving aan!

We zullen het helaas moeten stellen zonder een van onze meest betrokken wakers, mevr. Maria Snoek. Ondanks haar hoge leeftijd en handicap kwam ze bijna elke keer en ze was duidelijk in wat haar bewoog. Helaas is ze na afloop van de novemberwake gevallen waarbij ze drie ribben heeft gebroken. Wat een schrik! Ze ligt nu in het ziekenhuis en zal aansluitend voor tijdelijk wel naar DrieMaasStede moeten gaan. Maria – we zullen je voortaan missen bij de wake. Maar wij zullen het niet kunnen laten – mede dank zij jou!

Tot ziens bij de detentieboot op zondag 16 december!

Willem van Wieren
op Geen opmerkingen:

De omgang met vreemdelingen

Ondanks berichten over versoepeling gaat de overheid - de IND - door met een behandeling van vreemdelingen die we voor 'eigen mensen' niet zouden dulden.

Rechtsongelijkheid is de basis van ons vreemdelingenbeleid. Een Europese traditie vrezen we: eigen volk superieur, de ander een bedreiging voor onze welvaart.
Toch dreigt Europa met een verdere verharding van het vreemdelingenbeleid. Er wordt een voorstel tot detentie en deportatie gedaan aan het Europees Parlement:
- 18 maanden detentie kan zomaar zonder een strafbaar feit te hebben gepleegd.
- Éénmaal geprobeerd asiel te verkrijgen en te zijn verwijderd, dan ben je voor 5 jaar niet meer welkom in welk EG-land dan ook.

Rechtsongelijkheid gebaseerd over opvattingen over 'ons' en 'de ander' die in flagrante strijd is met Christelijke en humanistische uitgangspunten. Daarom nodigen we je uit om een petitie te ondertekenen tegen de trend om de vreemdeling in de context van het vreemdelingenbeleid tot Untermensch te declasseren. Dat kan via deze link: http://www.outrageousdirective.org/ (zie ook de link-lijst).Je moet een paar keer doorklikken op: as a privat.

Willem van Wieren en Frans de Jong


Hieronder de brief uit Drachten.


Drachten, 12 december 2007,

Beste hulpverleners van vluchtelingen.

Met verbazing heb ik in het Vlugschrift Vluchtelingen 2007 gelezen dat er momenteel bekend is dat van 2700 vreemdelingen bekend is dat ze buiten de pardonregeling zullen vallen wegens een crimineel verleden.
Nog meer verbaasd ben ik over het feit dat nu al bekend is dat 1800 van hen Nederland moeten verlaten en kunnen worden uitgezet.

Een vreemdeling wordt namelijk in Nederland crimineel en in vreemdelingenbewaring gesteld als een hulpofficier van Justitie een standaardformulier invult waarop staat dat betrokkene
- aangehouden wordt (bijv. een controle op fietsverlichting) en niet beschikt over een identiteitspapier bedoeld in art. 4.21 van het vreemdelingenbesluit 2000
- zich niet gehouden heeft aan zijn vertrektermijn
- geen vaste woon-of verblijfplaats heeft
- “verdacht”wordt van een misdrijf
- onvoldoende middelen van bestaan heeft.

Het huidige terugkeerbeleid is zo streng dat niet alleen zogenaamde criminelen uitgezet worden naar landen waar fundamentalisten het voor het zeggen hebben, maar ook de volgende vluchtelingen uit de regio Drachten.

Als hulpverlener van deze uitgeprocedeerden, hoop ik dat er spoedig een parlementair onderzoek komt naar het functioneren van de IND.
N.B. Wanneer rechters voor de betreffende vluchteling een positief oordeel uitspreken, tekent de IND herhaalde malen, met succes beroep aan .

Door ambtsberichten die niet zorgvuldig zijn opgesteld als gevolg van onvolledige en onjuiste informatie, lijkt het wel of landen veilig zijn, maar ze zijn onveilig. Officiele instanties zoals Amnesty International hebben de politiek meerdere malen op deze tekortkoming in de Ambtsberichten, geattendeerd.

Ook worden beslissingen om iemand terug te sturen, genomen naar aanleiding van omstreden taalanalyses ( zie programma Argos van dd 1 april 2005 waarin 45 onafhankelijke taalwetenschappers vraagtekens zetten bij de gehanteerde methodes van het bureau, ondersteund door 3 wetenschappelijk geschoolde linguosten) of omstreden sleutelbeenonderzoeken. In bijgaande lijst worden zeven categorien vluchtelingen genoemd die, als het huidige beleid niet verandert, uitgezet zullen worden. Veler levens zullen daardoor groot gevaar lopen.

Drie maanden geleden heeft een vier en dertigjarige uitgeprocedeerde, zichzelf in Sint Annaparochie in brand gestoken. In het bijzijn van kleine “vluchtelingenkinderen”.
Op 6 december jl heeft een vier en twintigjarige ex-Ama uit Burundi, in het gemeentehuis in Haren, hetzelfde gedaan.

Dit kunnen wij toch niet toelaten? Kunnen we niet gezamenlijk in actie komen?
Wat in Drachten gebeurt, is nog maar een topje van de ijsberg van heel Nederland.
Wie heeft een idee? Hoe doen we dit?
Graag een snelle reactie naar ondergetekende, voordat het voor veel uitgeprocedeerde vluchtelingen te laat is!



Met een vriendelijke groet,


Siepy Zijlstra- de Roos.
Bruins Slotstraat 53
9203 RZ Drachten. tel. 06- 55 86 30 67/// 0512- 51 43 17.
op Geen opmerkingen:

donderdag 6 december 2007

De banaliteit van het goede bestuur

Op het gemeentehuis van het Groningse Haren heeft een onbekende man zich vanochtend in brand gestoken. Het gaat om een asielzoeker.
Personeel kon de man direct na zijn daad onder de douche zetten. Vervolgens is hij zwaargewond afgevoerd naar het ziekenhuis. Hij verkeert in levensgevaar - aldus het Journaal, dat vervolgens uitgebreid ingaat op de hulp aan de slachoffers: de toeschouwers die moesten zien hoe iemand zich in brand stak. Ons wordt verzekerd dat slachtofferhulp is ingeschakeld voor de omstanders. Niemand zal verwijten kunnen maken aan de gezagsdragers dat ze hun plicht hebben verzaakt.
op Geen opmerkingen:

zaterdag 1 december 2007

Verbeelding van barmhartigheid

Vanmiddag heeft Lizzy Verboon, diaken in de Grote Kerk bij De Ark de kleurrijke verbeelding (in de vorm van een fakkel)van de 7 werken van barmhartigheid afgeleverd die bij de startdienst op 11 november in de Grote Kerk stond opgesteld.
Het is de bedoeling dat dit bord in De Ark staat zolang daar het project loopt (tot ca. eind januari). Daarna gaat het naar de Oud Kath. Kerk etc.
Om dat er al veel in het Liturgisch Centrum staat in Advent/Kerst (o.a. de projectverbeelding van de KND) hebben we het daar niet neergezet, maar voorin, op de begane grond, voor de pilaar bij de collectezakken. Goed zichtbaar. Mocht iemand van jullie een (nog!) betere plek weten, dan zien we dat morgen wel. Het is in ieder geval te mooi om dit niet ‘aan den volke’ te tonen. En bovendien: dit bord bepaalt ons er zichtbaar bij waar we mee bezig zijn. Nu nog wat meer draagvlak voor het project!

Groet

Willem van Wieren
op Geen opmerkingen:
Abonneren op: Posts (Atom)
A C H T E R G R O N D M A T E R I A A L
zien en onbewogen blijven

wet en barmhartigheid

Vreemdelingenrecht

Volgens de definities van VN zijn vluchtelingen "mensen die gevlucht zijn vanwege vervolging, gebaseerd op ras, religie, nationaliteit, sociale groep of politieke mening". In de praktijk worden alle vluchtelingen door overheden eerst tot "asielzoekers" of "economische vluchtelingen" bestempeld.

Wereldwijd wordt vervolgens slechts een heel klein deel van de asielzoekers erkend als vluchteling die volgens het vluchtelingenverdrag moet worden toegelaten. "Economische vluchtelingen die alleen maar komen voor een beter leven, hoeven we geen verblijfsvergunning te geven", luidt dan de redenering.

Wat houdt de mens in leven... ?

Incident - dialoog in de 2e kamer

Vraag 1.
Kent u het bericht over Somalische asielzoekers die onlangs door Nederland werden uitgezet en kort na hun terugkeer zijn vermoord?

Antwoord.
Ja.
Ik hecht eraan te melden dat deze informatie niet juist is. In het bericht wordt de suggestie gewekt dat een tweetal Somalische vreemdelingen (waarvan één behorende tot een etnische minderheid) door toedoen van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in mei 2004 in Mogadishu terecht is gekomen. Navraag bij Amnesty International Nederland heeft geleerd dat slechts één van de omgekomen Somalische vreemdelingen door de Nederlandse overheid in oktober 2003 is uitgezet. Deze vreemdeling behoorde tot een meerderheidsgroep en stond bij de IND onder een andere naam geregistreerd.
Vraag 2.
Gaat u een onderzoek instellen naar de oorzaak van het overlijden van de asielzoekers? Zo ja, gaat u zorgdragen voor onafhankelijke onderzoekers? Bent u bereid de Kamer zo spoedig mogelijk te berichten over de uitkomst van het onderzoek?

Antwoord.
Vooralsnog zie ik onvoldoende aanleiding om een dergelijk onderzoek in te stellen. Alleen in uitzonderlijke gevallen ben ik bereid de situatie van betrokkenena terugkeer te onderzoeken, zulks in samenwerking met het Ministerie vanBuitenlandse Zaken. Dit kan alleen op basis van voldoende betrouwbaar enconcreet geachte signalen die bovendien verband houden met feiten en omstandigheden die in de asielrechtelijke procedure van betrokkene inNederland aan de orde zijn geweest. Voor de beslissing om zo'n onderzoek aldan niet in te stellen bestaan geen algemene richtlijnen, omdat het hiergaat om individuele gevallen die onderling sterk kunnen verschillen. Voor het onderhavige geval geldt dat zelfs indien zou blijken dat de betrokken vreemdeling van het leven is beroofd in Mogadishu, er mijns inziens, alleen al vanwege het tijdsverloop tussen de uitzetting en het zich voordoen van het betreurenswaardige feit, geen verband bestaat met het terugkeerbeleid. De betreffende vreemdeling is tijdens zijn uitzetting in het bezit gesteld van een vliegticket waarmee hij het veilige gebied in Somalië kon bereiken. Waarom hij in Mogadishu is uitgestapt of zich later vanuit het veilige gebied naar Mogadishu heeft begeven, is onbekend. Dit alles biedt onvoldoende aanleiding om op grond hiervan een onderzoek in te stellen.

Vreemdeling bij uitzetten steeds gewelddadiger

dinsdag 10 oktober 2006 14:38

Steeds vaker moet de marechaussee mee in het vliegtuig om uitgezette vreemdelingen in bedwang te houden. In 2005 ging het om één op de zes verwijderingen, ruim 2.000 in totaal.

Bij die 2.000 moest de marechaussee in meer dan de helft van de gevallen, 1.152 keer, dwangmiddelen gebruiken, zoals plastic handboeien of banden om de armen.
De cijfers komen van televisieprogramma Netwerk, dat vanavond een uitzending wijdt aan 'het uitzettingsbeleid in de praktijk'. De verslaggever van Netwerk spreekt ook met een voormalig medewerker van de marechaussee.

Handen vol

Volgens de ex-marechaussee zijn de uit te zetten vreemdelingen in veel gevallen moeilijk in bedwang te houden. Ze schoppen of slaan, spugen, smeren zichzelf in met poep of verwonden zichzelf. De marechaussees hebben er hun handen vol aan.
Zo vol dat zij in meer dan de helft van de geëscorteerde uitzettingen besluiten de vlucht af te breken. In 2005 gebeurde dat 2.290 keer. In 220 gevallen besloot de gezagvoerder van de vlucht, op basis van informatie van de marechaussee, de vreemdeling te weigeren.

Volgens woordvoerder Eric Vermeulen van de Koninklijke Marechaussee moeten er doorgaans drie marechaussees mee met één vreemdeling. Vermeulen bevestigt dat de marechausse dwangmiddelen mag gebruiken. 'Maar wij proberen altijd de-escalerend te werk te gaan, en de vreemdelingen zoveel mogelijk gerust te stellen. De procedures liggen vast.'

Door Bas Benneker

Werkwijze uitzetting Schiphol aangepast

Woensdag 29 augustus 2007 - AMSTERDAM - De minimumleeftijd van begeleiders van de Koninklijke Marechaussee die vreemdelingen uitzetten, wordt verhoogd van twintig naar 23 jaar. Het ministerie van Defensie hoopt zo mensen met iets meer levenservaring in te kunnen zetten, die ook meer gezag hebben tegenover autoriteiten in het buitenland.

Minister van Defensie Van Middelkoop reageert met deze eerste maatregel op een gisteren verschenen rapport van de commissie die toezicht houdt op uitzettingen door de marechaussee. Die constateert dat de escorts soms wel erg jong zijn. Ook moeten vreemdelingen soms uren wachten zonder toegang tot een toilet, eten of drinken. Ze raken daardoor volgens de commissie onnodig opstandig en gestresst.

Wel is duidelijk dat er bij de uitzettingen slechts incidenteel te veel geweld wordt gebruikt. De regels zijn niet altijd duidelijk. Als een vreemdeling in het vliegtuig blijft schreeuwen, gebeurt het wel eens dat de escorts van de marechaussee hem met het hoofd tegen de rugleuning van de stoel ervoor duwen om het geluid te dempen. Dat is niet expliciet verboden, maar voor de commissie is het onacceptabel.

Justitie zegt toe vreemdelingen voortaan eten te geven voor ze naar Schiphol gaan. En als ze daar langer moeten wachten dan voorzien, krijgen ze ook daar een maaltijd.

Wanneer neutraliteit een zonde wordt...

Verzet - citaat uit de toespraak van Geert Mak, gehouden op 4 mei 2004

Veel mensen hebben moeten wennen aan het idee van verzet. Het waren brave burgers die er pas gaandeweg van overtuigd raakten dat hier alle grenzen werden overschreden. 'Het algemeen verbreide besef dat je voor geweld niet wijkt maar je ertegen verzet is van nu, van achteraf, niet van toen,' schreef Primo Levi, de grote Italiaanse chroniqueur van de concentratiekampen. En, laten we eerlijk zijn, bij velen is dat besef nooit gekomen. Ze keken niet, of ze keken weg. En ze weigerden dat kwellende dialoog met zichzelf aan te gaan, omdat hun rust, hun loopbaan, en een ordelijk verloop der dingen voor hen zwaarder wogen.

Diezelfde Primo Levi heeft ooit zijn relatie beschreven met een Duitse collegachemicus, waarmee hij in Auschwitz nauw samenwerkte. Ze deden dezelfde proeven, overlegden als gelijken over de vragen van hun vak, en er was maar één verschil tussen beiden: Levi zat 's avonds binnen het prikkeldraad en zijn collega erbuiten. Deze Oberingenieur zei later dat hij van de gaskamers niets had geweten, hij had er nooit iemand naar gevraagd. 'Hij trakteerde zichzelf niet op leugens,' schreef Levi, 'maar op lacunes, blanco spaties.'

De voorbeelden kennen we allemaal, ook uit onze eigen geschiedenis. Ik noem er één. Al voor de oorlog, in februari 1934 werd een jeugdige Duitser, een zekere Herbert Frahm, in Laren opgepakt, toen hij daar met een internationaal gezelschap van vervolgde linkse jongeren bijeen-kwam om een antwoord te zoeken op de almaar toenemende nazi-terreur. Ze werden bij de grens van Zevenaar door de Nederlandse politie keurig aan de Gestapo overgedragen, de meesten verdwenen voorgoed. Blanco spaties. Alleen Herbert Frahm ontsprong de dans, Noorwegen stelde zich voor hem garant, en later zou hij, onder een nieuwgekozen naam, uitgroeien tot een van Europa's grootste staatslieden: Willy Brandt.

Barmhartigheid en de binding aan een groep

Onbarmhartigheid en het geweten van Eichmann; Hannah Arendt

Hannah Arendt schrijft in haar boek Eichmann in Jerusalem over de schokkende gewoonheid van de ambtelijke baas van de Jodentransporten. Die zag en wist alles, maar bleef onbewogen en effectief de mensen die buiten de orde waren verklaard transporteren naar de vernietingsplekken.

“Behalve een ongewone ijver om alles te doen wat bevorderlijk kon zijn voor zijn carrière bezat hij [Eichmann] in het geheel geen motieven. En ook deze ijver was op zichzelf nog geenszins misdadig; hij zou beslist nooit een van zijn superieuren hebben vermoord om op diens stoel te komen. [...] Hij was niet dom. Het was in zekere zin pure gedachteloosheid – heel iets anders dan domheid – die hem ervoor predisponeerde een van de grootste misdadigers van zijn tijd te worden.”

Arendt vraagt zich af of Eichmann last had van zijn geweten of zich voor die stem van het geweten afsloot. Zij komt tot de conclusie dat Eichmann de stem van zijn geweten had vervangen door de stem van zijn opdrachtgevers. Hij verkeerde in een toestand waarbij "de stem van het geweten in hem precies zo sprak als de stem van het Duitse establishment". Dat was precies zoals dat Duitse establishment het wilde. Ze verwijst naar de beruchte toespraken die Himmler in oktober 1943 in Posen hield voor hooggeplaatste SS'ers en nazi's. Himmler hield de aanwezigen voor: “dat de jodenuitroeiing een geweldige, unieke taak was die zware eisen aan hen stelde; dat ze verre van gemene boeven, geboren sadisten of anderszins perverse figuren waren, maar normale mensen".

Dat heeft Eichmann geloofd – meent Arendt. En daarmee werd de zwaarte van de taak van de dader het object van erbarmen. Het springende punt is niet zozeer dat Schreibtischtäter als Eichmann “hun 'normale geweten' het zwijgen kunnen opleggen, als wel hoe men hen kon bevrijden van de 'animalische Mitleids-reacties' die vrijwel elk normaal mens bij de aanblik van fysiek lijden te zien geeft."

Dat medelijden in statu nascendi werd door Himmler "als het ware in omgekeerde richting gestuurd en in plaats van op anderen op de eigen persoon gericht; zodat een moordenaar, wanneer hij weer eens de gruwelijkheid van zijn daden besefte, niet meer [dacht]: wat doe ik eigenlijk?!, maar: Wat ik bij de vervulling van mijn verschrikkelijke plicht niet allemaal moet doorstaan". Medelijden wordt zelfmedelijden – (mede)lijden voor de goede zaak van de machthebbers.

De man die alles zag